Một lon nước ngọt 330ml có thể chứa hơn 30g đường, vượt mức tiêu thụ đường trong một ngày. Lạm dụng nước ngọt là nguyên nhân mắc nhiều bệnh lý nguy hiểm như tim mạch, huyết áp, đái tháo đường…
Báo VietNamNet dẫn lời bác sĩ Nguyễn Thị Hồng Diễm, Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế cho biết, một lon nước ngọt 330ml có thể chứa hơn 30g đường. Trong khi đó, mỗi người nên dùng dưới 25g đường tự do mỗi ngày để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
“Uống một lon nước ngọt mỗi ngày đã vượt mức tiêu thụ đường có lợi cho sức khỏe”, chuyên gia nói. Bác sĩ này cũng khẳng định tăng tiêu thụ đồ uống có đường quá mức sẽ làm tăng nguy cơ béo phì do cung cấp năng lượng nhanh nhưng ít chất dinh dưỡng. Thừa cân béo phì sẽ dẫn đến đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh tim mạch, đột quỵ và ít nhất 13 loại ung thư.
Năm 2018, hơn 5 tỷ lít nước ngọt được tiêu thụ tại Việt Nam, ước tính vào năm 2025 là khoảng 11 tỷ lít. Một điều tra ở độ tuổi 13-17 cho thấy tỷ lệ học sinh uống nước ngọt hằng ngày chiếm khoảng 34%, cao hơn so với 5 năm trước. Chuyên gia nhận định xu hướng uống nước ngọt của người lớn và trẻ em Việt Nam đang tăng cao.
Tổ chức Y tế thế giới khuyến nghị nên giảm tiêu thụ lượng đường tự do xuống tối đa 50g/ngày và mức tiêu thụ tốt nhất cho sức khỏe là dưới 25g/ngày. Người Việt đang tiêu thụ trung bình 46,5g đường/ngày.
Phân tích tác hại của việc lạm dụng nước ngọt, Báo Đời sống & Pháp luật dẫn lời TS. BS Nguyễn Trọng Hưng – Trưởng khoa Khám và Tư vấn Dinh dưỡng Người lớn, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết, trong nước ngọt không có chất xơ, không có vitamin, chất khoáng hay dinh dưỡng. Nước ngọt chứa rất nhiều đường và các năng lượng không cần thiết. Vì vậy, nước ngọt là thức uống không tốt cho sức khỏe.
Trong 1 chai nước ngọt có gas chứa một lượng đường lớn, tương đương tới 22 gói đường dùng để pha cà phê. Với khối lượng đường đó bạn có thể sử dụng trong 22 cốc cà phê và tiêu thụ trong ít nhất 10 ngày.
Khi lượng đường quá lớn đi vào cơ thể khiến hàm lượng insulin trong cơ thể “tăng vọt” để kịp thời phản ứng với lượng đường lớn này. Đồng thời gan cũng nhanh chóng biến đường thành chất béo. Đây là lý do khi thường xuyên uống uống nước ngọt có gas sẽ khiến bạn bị tăng cân, béo phì.
Đường tiếp tục được chuyển hóa thành chất béo, đi sâu vào máu. Lúc này đồng tử của bạn sẽ giãn ra do tác dụng của chất kích thích caffeine trong nước ngọt có ga. Khi lượng caffeine chạy lên não bộ sẽ ức chế toàn bộ hệ thần kinh trung ương khiến bạn có cảm giác tỉnh táo và không buồn ngủ.
Những điều xảy ra với cơ thể sau khi uống nước ngọt có gas
Các nhà khoa học đã đưa ra nghiên cứu về sự biến đổi trong cơ thể người trong 1 giờ đồng hồ sau khi bạn uống 1 chai nước ngọt có gas.
– Sau 10 phút: Một lượng đường tương đương khoảng 10 thìa cà phê sẽ được đưa vào cơ thể bạn, tức là 100% đường bạn cần trong ngày. Dù lượng đường đưa vào khá lớn nhưng bạn không bị nôn mửa do axit photphoric trong lon nước đã kìm hãm vị giác.
– Sau 20 phút: Lượng đường trong máu tăng vọt. Insulin (một loại hoóc môn giúp đường di chuyển từ máu vào tế bào) cũng được giải phóng. Gan nhanh chóng tiếp nhận và chuyển hóa đường thành chất béo.
– Sau 40 phút: Đồng tử của bạn sẽ giãn ra, huyết áp tăng lên đồng thời gan sẽ phản ứng lại bằng cách tăng lượng đường trong hệ tuần hoàn.
– Sau 60 phút: Trải qua những biến đổi trong máu, hệ thần kinh và não bộ thì caffeine bắt đầu phát huy tác dụng lợi tiểu. Tuy nhiên, trong quá trình bài tiết, lượng canxi, magie và kẽm sẽ bị đào thải ra ngoài cũng với natri, nước và chất điện giải. Cơ thể bắt đầu mệt mỏi, uể oải và bạn rất dễ cáu gắt.
Lạm dụng nước ngọt là nguyên nhân gây nhiều bệnh lý
Gây rối loạn tiêu hóa: Khí trong nước ngọt có gas có thể tạo áp lực lên dạ dày và ruột, gây ra cảm giác căng bụng và rối loạn tiêu hóa. Điều này có thể làm cho người tiêu thụ cảm thấy khó chịu và không thoải mái.
Tăng sự tiết nước bọt dạ dày: Các loại nước ngọt có gas thường chứa hợp chất carbonat, có khả năng kích thích dạ dày tiết ra nước bọt. Điều này có thể làm tăng áp lực trong dạ dày và gây ra cảm giác ợ nóng hoặc đầy bụng.
Gây xói mòn men răng: Nước ngọt có gas thường có mức độ acid cao, có thể gây xói mòn men răng. Việc tiếp xúc thường xuyên với acid có thể làm suy yếu men răng, gây ra sâu răng và làm tăng nguy cơ viêm nhiễm nướu.
Tăng nguy cơ béo phì và các bệnh liên quan: Nước ngọt thường chứa lượng đường lớn, góp phần vào việc tăng cân và béo phì. Việc tiêu thụ quá nhiều đường có thể dẫn đến tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đái tháo đường, và các vấn đề liên quan đến thể trạng.
Tạo môi trường axít trong cơ thể: Nước ngọt có gas có thể làm tạo ra môi trường axít trong cơ thể, gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe như loãng xương và tác động đến hệ tiết niệu.
Rủi ro ung thư và các bệnh lý khác: Một số loại nước ngọt chứa chất 4-MIE có thể gây ra ung thư phổi, gan, tuyến giáp và bệnh bạch cầu. Việc uống nhiều nước ngọt gây tạo môi trường axit tốt cho vi khuẩn gây sâu răng.
Suy giảm chức năng tinh hoàn ở nam giới: Nghiên cứu cho thấy uống nước ngọt liên quan đến việc suy giảm chức năng tinh hoàn ở nam giới, thể hiện qua giảm số lượng tinh trùng và nội tiết.
PN (SHTT)
